Microsoft ve Tekelcilik Davaları

Bugün bilgisayarların %95'inde çalışan bir işletim sisteminin sahibi olmak başarı mıdır? Yoksa tekelcilik mi?

Hemen hemen tüm büyük şirketlere tekelcilik davası açılmıştır. Bilgisayar teknolojilerinde bu konuda en çok didiklenen firmalar genellikle Intel ve Microsoft oluyor. Geçtiğimiz ay Intel, Avrupa Birliği mahkemelerince 1.44 milyar dolar cezaya çarptırıldı. Microsoft da AB mahkemelerinden muzdarip firmalardan biri.


AB'de süren davada Internet Explorer programının varsayılan internet tarayıcısı olarak işletim sistemi ile sunulması tekelcilik olarak niteleniyor. Daha önce de Windows Media Player programının varsayılan medya çalar olarak sunulması yüzünden dava açılmıştı. Hatırladığım kadarıyla o davanın ertesinde Avrupa'da satılacak Windows XP işletim sistemlerinden Windows Media Player çıkarılmıştı.



Açık kaynak yazılımı destekleyen bazı kişilerin Microsoft'un aldığı cezalar ile sevindiğini bilen biri olarak kendi görüşlerimi sunmak ve bir kaç soru sormak istiyorum sizlere.

• Serbest piyasa ekonomisi hakkında ahkam kesecek kadar bir bilgiye sahip değilim belki. Fakat, bir şirketin ürettiği bir ürünü dilediği gibi tasarlama hakkına sahip olduğunu ya da olması gerektiğini düşünüyorum. Tutup da rakibini düşünerek ondan daha iyisini yapmaması gibi bir düşünceye sahip olmasını kim neden ister gerçekten anlamıyorum.
• AB mahkemelerinin sürekli Amerikan şirketlerini cezaya çarptırma hevesi içinde olması da ilginç doğrusu. Microsoft'a daha önce Windows Media Player için dava açan mahkemeler bugün Internet Explorer için dava açmış durumda. Yarın Paint, Hesap Makinesi, Not Defteri, Disk Temizleme programları için de dava açılabilir. Ne de olsa her birinin rakibi var.
• Windows'u kullanıp da sürekli şikayet edenleri de anlamış değilim. Hani parasını verip şikayet edenlerin hakkı var da bu korsan kullananların yatacak yeri yok valla. Hem çal çırp hem de şikayet et. Bu olay hırsızlık için girdiği evde kapıdaki buz yüzünden kayıp düşen hırsızın açtığı davaya benziyor.
• Apple da işletim sistemleri ile bir çok programı varsayılan olarak sunuyor. Sorun en çok kullanılan işletim sistemi olmakta anlaşılan.
• Bir işletim sistemi sadece bilgisayar donanımlarının çalışmasını mı sağlamalıdır? Yoksa ücretsiz Linux sürümleri gibi her türlü ihtiyacımıza cevap verebilecek programlar ile mi gelmelidir?
• Evet, Microsoft gerçekten tekelcilik yapıyor; bunu satılan bilgisayarlardan da görebiliyoruz. Bugün bir taşınabilir bilgisayar almaya kalktığınızda zorla Windows işletim sistemini satıyorlar. Bu konuda tekelcilik suçlamalarına kesinlikle katılıyorum. Fakat tutup da işletim sisteminde hangi programın olacağına bir başkası karar vermemeli.
• Rekabetin her zaman biz son kullanıcıların yararına olduğu bilen biri olarak Intel karşısında AMD'nin; Microsoft karşısında ise Apple ve Linux gibi alternatiflerin olmasından çok memnunum. Böylece şirketler belli bir sınıra kadar borularını öttürebiliyorlar, birinin varlığı bir diğerinin kontrol mekanizmasını oluşturuyor.

Görüşlerimi maddeler halinde açıklayarak takip edilmesine daha kolay hale getirmeye çalıştım. Kendimi Microsft'un avukatı gibi hissettim bir ara :)