Bilgisayarınızı Hayata Döndürün

Yeni, yine, yeniden...

Bu slogan ile sizlere seslenmeyeli o kadar uzun bir zaman oldu ki! Hala yaşadığımdan emin olmanız için 2009 Mart ayından bu yana kullandığım dizüstü bilgisayarımı hayata döndürme operasyonunu anlatmak istiyorum.

Casper CN-VTP 8600A model (daha çok bilinen adıyla Casper TW8) bilgisayarımı 1700 TL fiyata satın almıştım. 2009 yılın orta-üst düzey donanım bileşenlerine sahip olan bu bilgisayarda nice projeler geliştirip ne oyunlar oynadım :) Her ne kadar şimdi Casper markası daha az ön yargı ile karşılaşsa da 2009 yılında Casper dizüstü almak kimilerine aptalca gelmişti. Aynı donanıma daha fazla para vermek yerine bu bilgisayarı almıştım. Verdiğim karardan hiç pişman olmadım, Allah'a şükür hiç servis yüzü görmedim.

Donanım Özellikleri

İşlemci: Intel Core 2 Duo P8600
Ekran kartı: Nvidia 9600M GS grafik işlemci - 128 bit, 512 MB DDR2
RAM: 4 GB DDR2

Bilgisayarımı son bir yıldır sadece film seyretmek için kullanıyorum. Film izlerken bile fan devrinin maksimum seviyede olması ve bir kaç defa da aniden kapanmasından şüphelenmiştim ama işimi gördüğü için pek üstünde durmamıştım. Geçen hafta uzun bir aradan sonra oyun oynamaya karar verip bir hevesle oyuna başladım ama 5 dakika sonra FPS değerinin saniyede 2-3 kareye düşmesi ile birlikte sıcaklık sorunu kendini belli etmiş oldu. Klavyenin işlemci ve ekran kartının denk geldiği kısımda elimi tutamaz oldum. Sıcaklık değerine baktığımda ise 95 santigrat dereceyi gördüğümde yangın söndürücü aradım desem abartı olmaz.

Eskiden masaüstü bilgisayarımı sürekli temizler, termal macununu yeniler donanım bileşenlerini yükseltirdim. Çevremdeki bir çok insanın da bilgisayarını toplamıştım. Bilgisayar ile uğraşmanın verdiği o zevki unutmuşum, ve yeniden hatırlamanın vaktinin geldiğini düşünerek araştırmaya başladım...

Deneyiminiz yoksa dizüstü bilgisayarınızı açmayın. Eğer bu işlemi yapacaksanız, güç kaynağından çıkarıp, sökülebiliyorsa pilini çıkarmayı unutmayın.

Operasyon Başlasın

1. Operasyona başlamadan önce ön bir araştırma yapıp gerekli alet ve malzemeniz olduğundan emin olun. Ben hazır elim değmişken SSD takmaya da karar verdim. Eski bir dizüstü bilgisayara yapabileceğiniz en iyi donanım güncellemesi HDD yerine SSD takmak olur. Tabi bilgisayarınızın SATA arayüzü ile sabit diskten haberleşmesi gerekiyor. Benim bilgisayarım SATA 2 arayüzünü destekliyor. Yani SATA 3''ün bant genişliğinin yarısı. Bu nedenle kullanacağım SSD'nin maksimum hızının ancak yarısını kullanabileceğim. Tabi bu hız bile HDD'nin 10 katı olduğu için çok fark ediliyor. Aşağıdaki fotoğrafta satın almış olduğum Corsair Force LE 120 GB SSD, STANLEY tornavida takımı ve XIGMATEK termal macun alarak işe başladım.
   
   
   
2. Bilgisayar bileşenlerinin değiştirilebilir olup olmadığını araştırmanızı tavsiye ederim. Bazı üreticilerin kasa tasarımından dolayı bileşenlerine müdehale etmek için tüm bilgisayarı parçalarına ayırmanız gerekebiliyor. Böyle bir durumda tecrübesiz biriyseniz bilgisayarı büyük ihtimalle eski haline getiremezsiniz. Benim bilgisayarımda arkada 3 farklı kapak var ve her kapak ile belli bir grup donanıma ulaşabiliyorsunuz. Aşağıdaki fotoğrafta, RAM, işlemci, anakart chipseti ve henüz üzerindeki soğutucusu çıkmamış ekran kartını görüyorsunuz.
   
   
   
3. Temizlik başlasın! İşlemcii işlemci güç devrelerini ve anakart chipsetini soğutan ve fan ile bütünleşik olan ilk soğutucu bloğu çıkardığımda termal macundan eser kalmamış sıcaklıktan kavrulmuştu. Dile kolay tam 95 santigrat dereceyi gördü.
   
   
   
   
   
   Fan vidalarını çıkarıp, soğutucu bloğa bağlandığı siyah filmi sökünce tüm pislik ortaya çıktı. Aşağıda temizlenmiş halini görüyorsunuz.
   
   
   
4. Aşağıdaki fotoğrafta, ekran kartını soğutan ikinci bloğunu görüyorsunuz. Ekran kartının neden soğumadığı belli oluyor. Kullanmadığınız bir diş fırçası ile tozları aldıktan sonra, yaprakların arasındaki tozları da çıkarmak için basınçla hava üfleyebilirsiniz. Ben balkona çıkıp bu şekilde temizledim :)
   
   
   
5. Merkezi ile grafik işlemcinin ve soğutucu blokların yüzeyindeki kurumuş termal macunu hafif nemli bir bez ile temizledikten sonra kurutup yeni termal macunu uygulayabilirsiniz. Termal macunu sürmek genelde o kadar abartılır ki okulunu okumak zorundaymışsınız gibi anlatılır. Kafada büyütmeye gerek yok. İşlemcinin ortasına pirinç tanesi kadar sürüp ince bir tabaka oluşturacak şekilde macunu yaymanız yeterli. Termal macun ile verilen spatula veya ucu bozulmamış bir kredi kartı benzeri plastik kart bu iş için elverişli aletlerdir. Aşağıdaki fotoğrafta temizlik sonrası görünüyor.
   
   
   
6. Termal macunu uyguladıktan sonra beklemeden soğutucu blokları ve fanı yerine taktım. İşlemin başarılı olduğundan emin olmak için, oyun açıp 10 dakika kadar oynadım. Sıcaklık değerini kontrol ettiğimde işlemci ve anakart 35 santigrat derece, ekran kartı ise 55 santigrat dereceydi. Sonuçtan emin olunca, kapağı kapadım ve vidaları mutlulukla sıktım :)
7. Sabit disk yuvası ayrı bir kapakta ve çok kolay değiştirilebilir olduğu için 3 dakika içinde HDD'yi yerinden söküp, SSD'yi kızağına yerleştirip vidaladım. Yedekleme yapmayıp işletim sistemini yeniden kuracağım için HDD'yi klonlamadım. Format atmadan kaldığınız yerden devam edebilmek için HDD'yi SSD'ye aktarmanızgerekiyor.
   
   
   

Sonuç

Artık oyun oynadığımda bile ekran kartı sıcaklığı 65 santigrat dereceyi geçmiyor. Oyundan çıkar çıkmaz sıcaklık değeri ve fan devri düşmeye başlıyor. SSD sayesinde Windows ve yazılımların açılma hızı mükemmel hale geliyor. Yeni bir yazılım yüklerken veya oyun yüklemeleri sırasındaki hız artışından çok memnunum.